وزوز ضربانی گوش: دلایل، روش‌های تشخیص و بررسی‌های پزشکی

وزوز ضربانی گوش یکی از انواع خاص وزوز است که در آن فرد صدایی شبیه ضربان قلب در گوش خود احساس می‌کند. این صدا معمولاً با ریتم قلب هماهنگ است و می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. شناخت دقیق این نوع وزوز و روش‌های تشخیص آن برای انتخاب درمان مناسب اهمیت بالایی دارد.

وزوز ضربانی چیست؟

وزوز ضربانی (Pulsatile Tinnitus) صدایی ریتمیک در گوش است که با نبض یا ضربان قلب هماهنگ به‌نظر می‌رسد. برخلاف وزوز معمول که صدایی ثابت و ممتد است، در این نوع فرد صدای “تپش‌دار” می‌شنود؛ مانند صدای نبض در گوش.

چرا وزوز ضربانی ایجاد می‌شود؟

این نوع وزوز معمولاً به دلیل جریان غیرعادی خون در عروق نزدیک گوش میانی یا داخلی ایجاد می‌شود. گاهی دلایل خطرناک‌تری مانند تومورها یا مشکلات مغزی نیز در میان هستند. از جمله علل احتمالی:

• ناهنجاری‌های عروقی مانند تنگی یا گشادشدگی رگ‌ها
• تومور گلوموس ژوگولار (یکی از علل رایج)
• فشار داخل جمجمه بالا یا پایین (مانند سندرم فشار مغزی کاذب)
• اتواسکلروز (اختلال در استخوانچه‌های گوش میانی)

چگونه وزوز ضربانی تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص وزوز ضربانی نیازمند شرح حال دقیق و معاینه کامل است. پزشک در مرحله اول از بیمار می‌خواهد نوع صدای شنیده‌شده را شرح دهد. اگر صدای شنیده‌شده با ضربان قلب هماهنگ باشد، بررسی‌های زیر انجام می‌شوند:

1. مقایسه تعداد ضربان وزوز با نبض

پزشک تعداد ضربه‌های شنیده‌شده توسط بیمار را با نبض واقعی او در مدت زمان کوتاه مقایسه می‌کند.

2. اتوسکوپی (معاینه گوش با دستگاه اتوسکوپی)

اتوسکوپی می‌تواند وجود توده یا حرکت پرده گوش را نشان دهد. مثلاً:

• توده هلالی شکل ممکن است نشانه تومور گلوموس باشد.
• علامت شوارتز نشانه‌ای از اتواسکلروز است.

3. فشار روی عروق گردن

پزشک ممکن است به‌آرامی روی عروق کاروتید یا ژوگولار فشار وارد کند. اگر شدت وزوز تغییر کند، این می‌تواند نشان‌دهنده‌ی منشأ عروقی باشد.

4. چرخاندن سر

تغییر شدت صدا با چرخش سر، معمولاً نشان از منبع وریدی وزوز دارد.

5. افتالموسکوپی (بررسی عروق چشم)

برای ارزیابی فشار داخل جمجمه و وضعیت رگ‌های چشمی انجام می‌شود.

6. تصویربرداری پزشکی

در صورت نیاز، پزشک ممکن است یکی از روش‌های زیر را تجویز کند:

• MRI (تصویربرداری مغز و عروق)
• MRA (آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی)
• CT اسکن (تصویربرداری استخوان‌ها و ساختار گوش)

7. بزل کمری/پونکسیون کمری (Lumbar Puncture)

اگر پزشک مشکوک به افزایش یا کاهش فشار مایع مغزی-نخاعی باشد، این آزمایش انجام می‌شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر صدایی مشابه ضربان قلب به‌صورت مداوم در گوش خود می‌شنوید، به‌ویژه اگر با علائم زیر همراه باشد، باید حتماً به متخصص گوش، حلق و بینی، فوق تخصص گوش یا نورواتولوژیست و شنوایی‌شناس مراجعه کنید:

• تغییر در شنوایی
• سردرد یا تاری دید
• عدم تعادل یا سرگیجه
• افزایش شدت صدا با تغییر وضعیت سر

جمع‌بندی

وزوز ضربانی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات ساده یا بیماری‌های جدی‌تر باشد. تشخیص دقیق، کلید درمان مناسب است. در صورتی که با این مشکل مواجه هستید، بررسی کامل توسط متخصص ضروری است.

شنویار، یار شنوای شماست؛ برای مشاوره و ارزیابی‌های تخصصی وزوز گوش، می‌توانید با ما تماس بگیرید.