وزوز سوماتوسوندی غیرضربانی (Somatosound Non-pulsatile Tinnitus) چیست؟

تجربه شنیدن صداهایی در گوش یا سر که منشأ بیرونی ندارند، معمولاً به عنوان "وزوز گوش" شناخته می‌شود. یکی از انواع کمتر شناخته‌شده اما مهم آن، وزوز سوماتوسوندی غیرضربانی است. این نوع وزوز منشأیی در عضلات یا ساختارهای اطراف گوش دارد و نه در عروق یا جریان خون.

چه عواملی باعث این نوع وزوز می‌شوند؟

۱. حرکات عضلانی غیرارادی (میوکلونوس)

در برخی موارد، وزوز به دلیل انقباضات ناگهانی و غیرارادی عضلات خاصی در ناحیه سر و گردن ایجاد می‌شود. این حالت‌ها شامل موارد زیر هستند:

• میوکلونوس پالاتال (کامی):
• لرزش ریتمیک کام نرم یا گلو که ممکن است صدای "کلیک" یا "بال زدن" ایجاد کند. این حالت معمولاً با بیماری‌های عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس (MS) همراه است.
• انقباضات عضلات داخل گوش میانی:
• عضلاتی مانند تنسور تمپانی یا استاپدیوس گاهی دچار اسپاسم می‌شوند و صدایی مانند "تروق" یا "کلیک" ایجاد می‌کنند. این وضعیت ممکن است پس از بهبود از فلج بل (نوعی فلج صورت) دیده شود.
• سندرم تمپانی تانسور:
• حالتی که در آن انقباض عضله‌ی تمپانی تانسور موجب کلیک، احساس پری گوش، درد یا سرگیجه خفیف می‌شود. معمولاً با صدا یا استرس تحریک می‌شود.

۲. ناهنجاری‌های مرتبط با شیپور استاش

• اگر شیپور استاش بیش از حد باز بماند (حالت پاتولوس)، بیمار ممکن است صدای "دمیدن" هنگام تنفس یا پژواک صدای خودش را بشنود.

۳. مشکلات فک یا گوش خارجی

• وزوزی که با حرکت فک یا سر تشدید می‌شود، ممکن است به مفصل گیجگاهی‌فکی یا وجود جسم خارجی در گوش (مثلاً آب) مربوط باشد.

۴. سایر دلایل نادر

• گسیختگی کانال نیم‌دایره‌ای در گوش داخلی می‌تواند باعث شنیدن صدای حرکت چشم یا اعوجاج در صدای خود شود.
• نوعی وزوز که به صدای "ماشین تحریر" یا "پاپ‌کورن" شباهت دارد، ممکن است به دلیل فشردگی عروقی بر روی عصب هشتم شنوایی باشد.

چگونه این نوع وزوز تشخیص داده می‌شود؟

بررسی‌های اصلی شامل:

• معاینه دقیق بالینی و گرفتن شرح حال.
• بررسی همزمانی صدای وزوز با حرکات بدن یا عضلات.
• بازرسی نازوفارنکس برای مشاهده حرکات عضلانی (به‌ویژه در میوکلونوس).
• شنوایی‌سنجی، تمپانومتری و ارزیابی تعادل برای بررسی تأثیرات وزوز بر گوش میانی یا داخلی.
• در صورت لزوم، تصویربرداری مانند MRI یا CT انجام می‌شود تا ساختارهای عمیق‌تر بررسی شوند.

یک ابزار ساده ولی مفید: تمپانومتری

در این روش:

• یک محرک صوتی با شدت بسیار پایین (مثلاً ۳۵ دسی‌بل) وارد گوش می‌شود.
• در حالت عادی، نباید تغییری در فشار گوش میانی مشاهده شود.
• اگر بیمار وزوز عضلانی فعال داشته باشد، ممکن است تغییرات در نمودار فشار (ادمیتانس) دیده شود و به تشخیص کمک کند.

چه باید کرد؟

اگر شما یا یکی از عزیزانتان صدایی عجیب مانند کلیک، بال زدن، یا وزوزی هماهنگ با حرکات بدن یا تنفس تجربه می‌کنید، مهم است که به یک شنوایی‌شناس یا پزشک متخصص مراجعه کنید. بررسی دقیق با کمک ابزارهای تخصصی و معاینه بالینی می‌تواند علت را شناسایی کرده و راه‌حلی ارائه دهد.

شنویار؛ یار شنوای شما

در شنویار، با همراهی متخصصان شنوایی‌شناسی، ارزیابی کامل و دقیق وزوز گوش انجام می‌شود تا به بهترین راهکار برای بهبود کیفیت زندگی شما برسیم.